Update

Consument blijft geld uitgeven aan voeding, maar moet wel keuzes maken

12 november 2019 16:00

De consumentenbestedingen in Nederland zijn stabiel dankzij de lage werkloosheid en de stijgende huizenprijzen. En als volgend jaar het effect van de btw-verhoging wegvalt en de beloofde lastenverlichting wordt doorgevoerd, stijgt het nog meer. Tegelijkertijd moeten consumenten kiezen waar ze hun geld aan uitgeven door de stijgende inflatie. Supermarkten profiteren daarvan, terwijl horeca en speciaalzaken hun omzetgroei zien dalen. Wat speelt er nog meer in de foodsector? We praten je bij.

Groenteboer staat in de winkel

“Consument lijkt vooral op hogere prijzen te reageren door minder te kopen.”

Volumes in de foodsector staan onder druk

Als het op omzet aankomt, scoren vooral supermarkten nog steeds goed. Dat is te danken aan het doorberekenen van de stijgingen van de grondstofprijzen en de btw-verhoging die inging op 1 januari 2019. Toch blijven de hoeveelheid verkochte producten (volumes) in de supermarkten nog steeds achter bij de omzetstijging (zie figuur).

In het tweede kwartaal kon de volumedaling nog verklaard worden door het mooie lenteweer, maar dat viel in de zomer weg. In het derde kwartaal lijkt de consument koopschuwer door prijsstijgingen. Die terughoudendheid van de Nederlandse consument zien we ook bij speciaalzaken en horeca. Daar zijn vooral de omzetgroeicijfers slechter dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar.

Grafiek volumegroei per distributiekanaal

Consument besteedt meer aan zijn voeding dan vorig jaar

De prijzen van grondstoffen zoals graan, suiker, aardappelen, groenten en zuivel stegen in 2018. Deze kostprijsinflatie wordt over het algemeen doorberekend aan de consument. Tel daar de btw-verhoging en de snel stijgende varkensprijzen van dit jaar bij op, en het wordt al snel duidelijk dat de consument meer betaalt voor zijn voeding dit jaar.

Een effect daarvan is dat consumenten andere producten kopen in de supermarkt. In de top 5 van snelst groeiende categorieën in de supermarkt staan namelijk hartige snacks, bakkerijproducten, zoetwaren, vlees, vis en vleeswaren en sauzen en mixen. Met name de eerste drie productgroepen geven aan dat consumenten steeds vaker voor gemak gaan. Verder zien we dat producten als rijst, oliën en pasta meer verkocht worden. Dit verklaart dat consumenten steeds vaker zelf koken, in plaats van uit eten gaan. De hoeveelheid verkochte producten zoals frisdranken, sappen, koffie en margarines dalen het hardst.

Contract manufacturing foodservice is miljardenmarkt die snel groeit

Steeds vaker zien we dat Europese merken hun productie van voedingsmiddelen uitbesteden (contract manufacturing). Toch spreken merken hier bijna nooit over omdat ze bang zijn dat consumenten dit niet waarderen. Toch is het een miljardenmarkt die snel groeit. Uitbesteden van de productie biedt namelijk een win-win voor de producent en de fabrikant.

Merkspelers zoeken bijvoorbeeld naar innovatie, flexibiliteit en een oplossing voor dalende bezettingsgraden. Terwijl de ingehuurde fabrikant juist baat heeft bij grotere volumes, schaalvoordelen, langere contracttermijnen en een bredere spreiding over hun klanten. Opvallend genoeg zijn het vooral huismerkfabrikanten die hun collega’s helpen met de productie.

De Rabobank volgt de trends en ontwikkelingen binnen de foodsector op de voet. Benieuwd waar jouw kansen liggen? Neem gerust contact op, we denken graag mee.