Inhoudsopgave
Dit artikel is onderdeel van:
Sectorvisie zakelijke dienstverlening: inzet op digitalisering en duurzaamheid
Update
Zakelijke dienstverlening in feiten en cijfers
De zakelijke dienstverlening is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse economie. De sector is goed voor 17% van het bbp en biedt werk aan ruim een miljoen mensen. Welke trends zien we in deze sector? Dat lees je in deze update.
In het kort
De sector in cijfers
Bedrijven die waarde toevoegen met diensten die ze aan bedrijven leveren, vallen onder de sector zakelijke dienstverlening. Denk aan beveiligingsbedrijven, uitzendbureaus, notarissen, communicatie- en reclamebureaus, accountants, advocaten en schoonmaakbedrijven. Met ruim 623.000 bedrijven is de zakelijke dienstverlening een grote sector in Nederland. Er werken 1,1 miljoen fte (inclusief uitzendkrachten) en het aandeel in het bbp is 17%.
De grootste belemmering voor de sector is op dit moment de stagnerende arbeidsmarkt. Zo geeft ruim 75% van de schoonmaakbranche aan dat het personeelstekort de grootste groeibelemmering vormt (zie figuur 1). Ook gerechtsdeurwaarders, notarissen, beveiligingsbedrijven, accountants en juristen hebben last van krapte op de arbeidsmarkt. Uitzendorganisaties zien het aantal uren teruglopen, waarbij de omzet op peil wordt gehouden door prijsstijgingen. De sector ziet ook amper nieuwe aanwas van uitzendkrachten door de arbeidsmarktkrapte.
Bewegingen in de sector
Binnen de sector zijn een aantal bewegingen zichtbaar. Zo is er sprake van consolidatie van bedrijven om in te kunnen spelen op de druk door toenemende wet- en regelgeving, het personeelstekort en de benodigde investeringen in digitalisering. Een andere ontwikkeling is dat de advocatuur zich steeds verder specialiseert, vooral rondom groeigebieden met minder jurisprudentie, zoals milieurecht, sanctiewetgeving of de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Accountantskantoren bieden ook steeds meer diensten aan zoals consultancy, aanvragen van financieringen, M&A en de CSRD-regelgeving. Kleinere accountancykantoren komen hierin moeilijker mee.
Digitalisering neemt grote vlucht
De zakelijke dienstverlening in Nederland is al ver op het gebied van digitale vaardigheden, omdat werknemers in deze sector veel met computers werken. Dit vormt een stevige basis voor verdere digitale transformatie. Wel zijn er zorgen over het gebrek aan prioriteit voor nieuwe investeringen. Werkgeversorganisaties roepen dan ook op tot meer investeringen in digitale infrastructuur voor verdere verbetering en verduurzaming. Dit is van groot belang voor de bedrijfsvoering in de zakelijke dienstverlening.
Het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) is in een stroomversnelling geraakt. In 2024 maakte 22,7% van de Nederlandse bedrijven met 10 of meer werknemers gebruik van minstens één AI-technologie. Dat is een flinke toename van bijna 9% meer dan in 2023. Deze versnelling in AI-adoptie markeert een belangrijke stap naar een meer gedigitaliseerde samenleving. De meest gebruikte AI-technologieën zijn text mining (13,5%) en natural language generation (12,3%).
“In 2024 gebruikte 22,7% van de bedrijven met tien of meer werknemers ten minste één AI-technologie.”
Hoewel het gebruik van AI snel toeneemt, bestaat er een duidelijke kloof tussen grote en kleine bedrijven: 59,2% van de bedrijven met meer dan 500 medewerkers gebruikt AI, tegenover slechts 17,8% van de bedrijven met 10-19 werknemers. Dit suggereert dat kleinere ondernemingen mogelijk achterblijven in het benutten van de voordelen van AI, wat kan zorgen voor concurrentieongelijkheid.
Uitbreidingsvraag van 100.000 banen zet groei zakelijke dienstverlening onder druk
Welke sectoren in de zakelijke dienstverlening hebben de meeste open posities? En welke rol speelt arbeidsdynamiek op het gebied van vraag en aanbod. Reinder Koelewijn schreef vorig jaar een uitgebreid artikel over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in de zakelijke dienstverlening.