Eenmanszaak oprichten: wat zijn de voor- en nadelen?
De eenmanszaak is de populairste rechtsvorm voor starters, zeker voor zzp'ers en freelancers. Wat zijn de belangrijkste voordelen en nadelen van een eenmanszaak, hoe richt je deze op en wat zijn de aandachtspunten?
Wat is een eenmanszaak?
Als je een eigen bedrijf opricht, moet je een rechtsvorm kiezen. Er zijn veel verschillende varianten, zoals de eenmanszaak, de besloten vennootschap (bv) en de maatschap. Welke je kiest, hangt af van wat voor soort bedrijf je hebt.
Een eenmanszaak is een onderneming waarvan één persoon de eigenaar is. Deze rechtsvorm heeft geen rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dus dat jij én de verantwoordelijkheid draagt voor het bedrijf én wettelijk gezien aansprakelijk bent. Dat is een van de nadelen van een eenmanszaak oprichten (daarover later meer).
Goed om te weten: het woord eenmanszaak lijkt te betekenen dat er maar één persoon mag werken. Dat is niet waar! Je mag als eigenaar van een eenmanszaak gewoon personeel in dienst nemen.
Hoe kun je een eenmanszaak oprichten?
- Bereid je goed voor op de start
Het schrijven van een ondernemingsplan is een goede manier om jouw plannen concreet in kaart te brengen. Denk daarna alvast na over een bedrijfsnaam in jouw branche en regio. - Schrijf je in met het online inschrijfformulier
Als je zeker weet dat de eenmanszaak voor jou de geschiktste rechtsvorm is, kun je het online inschrijfformulier van de Kamer van Koophandel (KVK) invullen. - Maak een persoonlijke afspraak bij een KVK-kantoor bij jou in de buurt
In de bevestigingsmail die je ontvangt, staan instructies. Zo moet je op de afspraak een geldig identiteitsbewijs kunnen overleggen, evenals (indien relevant) een huurcontract van je bedrijfspand. - Eenmanszaak oprichten tijdens je afspraak
Tijdens deze afspraak wordt jouw nieuwe bedrijf officieel ingeschreven in het Handelsregister. Vanaf dat moment staat de onderneming op jouw naam. Je ontvangt van de KVK ook direct een KVK-nummer. Houd er rekening mee dat je eenmalig een inschrijfvergoeding van iets meer dan € 50 moet betalen. - Documenten ontvangen
Ongeveer een week na de inschrijving bij de KVK ontvang je per post een kopie van de belangrijkste papieren met daarop je KVK-nummer en btw-identificatienummer. Van de Belastingdienst krijg je vervolgens nog apart bericht of je btw-plichtig bent en wat je daarvoor eventueel nog moet regelen.
Belasting betalen bij een eenmanszaak
De btw wordt berekend over alles wat je verkoopt. Het standaard percentage is 21%, het verlaagde percentage is 9% en sommige producten of diensten zijn vrijgesteld (0%). Je doet meestal elk kwartaal btw-aangifte. Ondernemingen die uitgezonderd zijn betalen elke maand of elk jaar omzetbelasting.
Inkomstenbelasting betaal je een keer per jaar. Als ondernemer voor de inkomstenbelasting betaal je belasting over je winst (omzet min kosten), min de ondernemersaftrek. In de regel is het genoeg om een derde van je winst apart te zetten.
Niet alle ondernemers worden ook gezien als ondernemer voor de inkomstenbelasting. Zij betalen over 'resultaat uit overige werkzaamheden'. Veel starters vinden het best spannend om voor het eerst btw-aangifte of aangifte inkomstenbelasting te doen. Daarom hebben we een korte handleiding gemaakt: zo doe je aangifte omzetbelasting en inkomstenbelasting.
Voordelen eenmanszaak
Iedere rechtsvorm heeft zijn voor- en nadelen. Dat geldt dus ook voor de eenmanszaak. Een van de bekendste voordelen van de eenmanszaak is dat de oprichting heel gemakkelijk gaat. Je hebt bijvoorbeeld geen notaris nodig.
Een ander voordeel van de eenmanszaak is dat de kosten laag zijn, je betaalt alleen iets meer dan € 50 aan inschrijfkosten bij de KVK. Omdat er maar één bedrijfseigenaar is, hoef je ook niets op papier te (laten) zetten over de onderlinge verantwoordelijkheden en verdelingen.
Belastingvoordelen eenmanszaak
Een ander vaak genoemd voordeel van de eenmanszaak is het belastingvoordeel waarvan je kunt profiteren. De bekendste aftrekposten zijn de zelfstandigen- en startersaftrek. Deze trek je af van de winst waar je belasting over moet betalen. In 2022 kun je € 6.310 aan zelfstandigenaftrek en € 2.123 aan startersaftrek toepassen. Dat vul je in bij de aangifte inkomstenbelasting.
Administratie opzetten?
Speciaal voor starters: de basis in 5 minuten. Een overzicht van wat je nodig hebt om aan de slag te gaan met je boekhouding, inclusief tips.
Nadelen eenmanszaak
Een van de nadelen van de eenmanszaak is dat je bij deze rechtsvorm hoofdelijk aansprakelijk kunt worden gesteld voor de schade die jij (of jouw producten of diensten) aan anderen toebrengt.
Hoofdelijke aansprakelijkheid houdt in dat jouw privé-inkomen (en - als jij niet onder huwelijkse voorwaarden getrouwd bent - ook het vermogen van je partner) kan worden aangesproken om eventuele schulden af te lossen.
Als je liever niet persoonlijk aansprakelijk wilt zijn, kun je bijvoorbeeld beter een besloten vennootschap (bv) oprichten. In dat geval krijg je wel weer te maken met andere fiscale voorwaarden.
Startkapitaal als eenmanszaak
Als startende ondernemer kan het daarnaast moeilijk zijn om startkapitaal te vergaren. Een eenmanszaak als rechtsvorm kan dit proces nog lastiger maken. Bij een eenmanszaak moeten investeerders namelijk een bedrag uitlenen aan de ondernemer, terwijl ze bij een bv een minderheidsbelang in aandelen kunnen ontvangen.
Pensioen en verzekeringen
Verder moet je er rekening mee houden dat je als ondernemer zelf verantwoordelijk bent voor het opbouwen van aanvullend pensioen en het afdekken van eventuele risico's. De meeste starters kijken in eerste instantie naar verzekeringen op het gebied van aansprakelijkheid, arbeidsongeschiktheid en rechtsbijstand.
Eenmanszaak omzetten naar bv
Blijkt na een tijdje dat je toch beter een bv kunt oprichten? Bijvoorbeeld omdat je toch niet persoonlijk aansprakelijk wilt zijn, of dat je een meer winst bent gaan maken? Dan kun je altijd je eenmanszaak omzetten naar een besloten vennootschap.
Een besloten vennootschap (bv) is een rechtspersoon. Als je bedrijf in de problemen komt, ben jij in principe niet aansprakelijk. Natuurlijk ben je wél verantwoordelijk als je hebt gefraudeerd of als de boekhouding niet klopt.
Dit zijn de belangrijkste verschillen tussen een eenmanszaak en een bv:
- Aansprakelijkheid. Een bv is een rechtspersoon, een eenmanszaak niet. Jij bent bij een eenmanszaak altijd zelf aansprakelijk bij schulden.
- Belastingen. Bij een eenmanszaak betaal je als ondernemer gewoon inkomstenbelasting. Je krijgt te maken met extra aftrekposten zoals de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling.
Bij een bv krijg je te maken met vennootschapsbelasting, dividendbelasting en ‘inkomstenbelasting over gebruikelijk loon’. Zo omstreeks de € 100.000 - € 200.000 winst ligt meestal het omslagpunt. Dan is een bv vaak voordeliger. - Loon en dividend. Jij krijgt als directeur-grootaandeelhouder (dga) loon uit je bv. Je bent dus eigenlijk een werknemer van jezelf.
Voor het omzetten van je eenmanszaak naar een bv kun je een bedrijf inschakelen. Zij vragen zo'n € 300. Je kunt het ook zelf doen. Er zijn drie manieren om je eenmanszaak om te zetten naar een bv:
Wil je weten wat je bij elke manier moet doen? Lees dan het artikel over het omzetten van een eenmanszaak naar een bv.
Veelgestelde vragen
Hulp nodig?
Bellen
Bel met één van onze medewerkers
Heb je de Rabo App?
Bel ons dan met de app. Ga naar 'Service', kies 'Contact' en kies 'Bel met één van onze medewerkers'. Zo hebben wij je gegevens direct bij de hand en kunnen we je nog sneller helpen.